Ochotnicza Straż Pożarna w Żyrakowie powstała na przełomie 1923 - 1924 roku, chociaż jako datę założenia przyjęto1924.Istnieje wzmianka napisana ręką długoletniego prezesa tej organizacji nieżyjącego już druha F. Lipy jakoby założenie straży przypadło na rok1894. Nie ma jednak żadnej pewności odnośnie tej daty,gdyż nie istnieją żadne zapiski. Inicjatorami i założycielami tutejszej straży byli późniejsi członkowie: Stanisław Wójcik - wybrany na prezesa, Władysław Sikora - który został naczelnikiem straży i członkowie: Sak Jan -starszy, Kalita Józef, Wojciech Bieniasz, Stanisław Polniaszek, Ludwik Bała, Józef Moskal - starszy, Franciszek Drobot, Stanisław Parys i Władysław Trojan.

W roku 1927 zakupiono z dobrowolnych składek mieszkańców i dochodów z festynów i loterii fantowych sikawkę typu ręcznego. Do tego czasu akcje gaśnicze były prowadzone przy użyciu wiaderek i innego podręcznego sprzętu. Po zakupie sikawki, zarząd postanowił wybudować remizę, w tym też celu zakupiono drzewo na wspomniany obiekt. Do budowy remizy jednak nie doszło, gdyż wywiązał się spór kto z członków będzie posiadał klucze do jeszcze nie wybudowanej remizy. W latach 30-tych zakupiono pierwsze mundury strażackie wraz z czapkami rogatywkami. Sygnalizowanie o zbiórkach strażackich odbywało się przy pomocy trąbki, a trębaczem był Piotr Szymaszek. W razie pożaru do alarmowania był używany gong umieszczony u Józefa Moskala, który był wtedy sołtysem.

W roku 1951 dokonano zakupy motopompy M-200 za fundusze wygospodarowane i przekazane przez Gminną Spółdzielnię Samopomoc Chłopską w Żyrakowie.

Końcem lat 50-tych zostaje rozpoczęta budowa nowej remizy, pierwszej w okresie powojennym w powiecie Dębickim. Budowę remizy ukończono w 1963 roku. Dużą pomoc w budowie remizy udzieliła ówczesna Gromadzka Rada z jej przewodniczącym Władysławem Wodniem, datując ukończenie i wyposażenie budowy.

W okresie tym komendantem Powiatowym Straży Pożarnych zostaje później długoletni, niezmordowany, orędownik, inspirator i budowniczy remiz w powiecie, dobry duch braci strażackiej ppłk Edward Kuśnierz. To Jemu nasza straż zawdzięcza najpierw wyposażenie w motopompę M-800,a następnie w bojowy samochód pożarniczy STAR-25, który został przydzielony w 1964 roku.

W roku 1965 założono telefon dla potrzeb straży u druha B. Węgrzyna obok remizy O.S.P. Rok później bo w1966 roku zamontowano w samochodzie radiostację.

W 50-lecie istnienia straży tj. w 1974 roku jako dowód uznania i szacunku za walkę z "czerwonym kurem", za pracę społeczną we wszystkich dziedzinach życia gospodarczego i kulturalnego, za wychowanie nowego pokolenia jednostka otrzymała sztandar ufundowany ze zbiórek społeczeństwa i istniejących organizacji. Było to przeżyciem nie tylko dla członków O.S.P., ale i dla całego społeczeństwa naszej wsi.

Nadmienić należy, że tutejsza straż jako pierwsza po wojnie zorganizowała i uruchomiła stałe wiejskie kino "strażak", które było wyjątkiem w tamtych czasach. Jednakze względu na wkraczającą telewizję zdecydowano się go zamknąć, gdyż /stało / było ono nieopłacalne.

W 1981 r. następuje zmiana zarządu. Prezesem zostaje druh Kazimierz Dąbrowski, naczelnikiem druh Władysław Wójcik, a z-ca naczelnika Janusz Lipa. W tym właśnie roku przeprowadzono kapitalny remont remizy.

W roku 1991następuje odmłodzenie zarządu O.S.P., młodość miesza się z rutyną i doświadczeniem. Na czele nowego zarządu staje młody pełen zapału i młodzieńczej werwy druh Krzysztof Moskal, na naczelnika zostaje wybrany druh Jan Koziara, a jego zastępcą Michał Wójcik - jak wiemy synowie poprzedniej generacji strażaków.

Nowy prezes choć młody wiekiem to bogaty już w doświadczenie sprawnie kieruje zarządem i całą jednostką, widać to po udziale i zajmowanych miejscach na zawodach sportowo - pożarniczych, a także pracy organizacyjnej i gospodarczej.

W 1993 roku ks. Jan Chajec poświęcił nowy wóz strażacki - STAR-244 przekazanego dla naszej jednostki.

Cztery lata później zakupiono wóz terenowy - HONKER.

W 2000 roku w remizie O.S.P. zamontowano selektywny system wywoływania polegający na przesłaniu sygnału przez Komendę Powiatową w Dębicy drogą radiową co powoduje uruchomienie syreny.

Obecnie OSP w Żyrakowie liczy około 50 członków.

Oto jak zmieniał się Zarząd Ochotniczej Straży Pożarnej w Żyrakowie na przestrzeni lat...